Pomiędzy tradycyjną radiografią błonową (analogową) a radiografią cyfrową, mimo wielu podobieństw występują dość duże różnice, które powodują że specjalistyczne szkolenie obejmujące zagadnienia radiografii cyfrowej jest niezbędne. Różnice pomiędzy radiografią analogową i cyfrową można ująć w pewne zagadnienia:
Radiografia analogowa zapewnia radiogramy wysokiej rozdzielczości, ale ma również pewne ograniczenia:
Parametry jakościowe radiogramów cyfrowych, podobnie jak w radiografii analogowej, określane są przy pomocy wskaźników jakości obrazu IQI. Wskaźników jakości obrazu jest kilka rodzajów: pręcikowe (PN-EN ISO 19232-1), schodkowo-otworkowe (PN-EN ISO 19232-2), otworkowe. Dodatkowo w radiografii cyfrowej do wyznaczania nieostrości używany jest wskaźnik dwupręcikowy - duplex, podwójny pręcik (PN-EN ISO 19232-5). Wskaźniki jakości obrazu powinny być wykonane z tego samego materiału co badana próbka, z wyjątkiem wskaźnika duplex. Wskaźniki jakości obrazu umieszcza się na powierzchni badanego materiału od najczęściej strony źródła a następnie wykonuje ekspozycję. Wyznacznikiem jest obliczana i podawana w procentach (np.:1%, 2%, 4%...) czułość, im mniejsza wartość, tym lepsza czułość wykrywania wad.
Wprowadzając do zastosowań praktycznych radiografię cyfrową należy pamiętać jakie są podobieństwa i różnice w stosunku do radiografii analogowej. Duża część procedur cyfrowej radiografii przemysłowej różni się znacznie od procedur radiografii błonowej. Ale: wrażenie optyczne, cyfrowych obrazów radiograficznych nie różni się od analogowych zdjęć radiograficznych w swojej strukturze, o ile nie stosuje się cyfrowego przetwarzania obrazu z wyjątkiem kontroli parametrów jasności i kontrastu. Osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia w RT może oceniać radiogramy cyfrowe analogicznie do filmów.
Cyfrowe obrazy radiograficzne wymagają komputera i monitora (najlepiej wysokiej rozdzielczości) do prezentacji i mogą być poddawane obróbce cyfrowej. Umiejętność posługiwania się odpowiednimi programami wymaga właściwego przygotowania w formie szkolenia i praktyki zwłaszcza, że programy te dają do dyspozycji narzędzia z którymi dotychczas osoby z uprawnieniami w RT nie miały styczności.
Digitalizacja filmów nie jest techniką wykonywania radiogramów, ale pozwala na wykorzystanie wszystkich środków komputerowego przetwarzania obrazów. Istnieje kilka rodzajów systemów do digitalizacji filmów, takich jak digitalizacja punkt po punkcie, linia po linii czy digitalizacja array. Najczęściej stosowana jest digitalizacja punkt po punkcie gdzie film jest przesuwany przed detektorem. Promień lasera o stałej średnicy przechodzi przez folię. Przechodzące przez folię rozproszone światło jest przechwytywane przez detektor liniowy i przesyłane do fotopowielacza (PMT). Podczas skanowania lustro przesuwa wiązkę lasera wzdłuż poziomej linii na filmie. Wynikowe napięcie na fotopowielaczu jest proporcjonalne do gęstości optycznej filmu. Ze względu na rozdzielczość przestrzenną lepszą niż 10 μm i gęstość optyczną maksymalnie 5, digitalizacja daje kilka nowych możliwości konwencjonalnym badaniom radiograficznym. Należą do nich na przykład:
cyfrowa archiwizacja filmów, ocena ilościowa, przetwarzanie obrazu, automatyczna ocena obrazu, zdalny transfer obrazów i tworzenie katalogów referencyjnych do oceny wad.
Płyta luminoforowa (płyta obrazowa, płyta IP, płyta fosforowa) ta określany jest nośnik informacji w radiografii cyfrowej CR. Płyta IP składa się z elastycznego nośnika polimerowego pokrytego czułą warstwą luminoforu i zabezpieczona cienką przezroczystą warstwą ochronną. Czuła warstwa luminoforowa większości popularnych systemów składa się z mieszaniny kryształów BaFBrI domieszkowane europem i spoiwem. Promieniowanie rentgenowskie lub kwanty gamma powodują aktywację atomów F, na płycie zapisywany jest obraz. Następnie pod wpływem lasera w skanerze CR luminofor emituje światło widzialne w procesie znanym jako fotoluminescencja (PSL). Po zeskanowaniu płyta jest kasowana przez białe światło i gotowa do ponownego użycia. Z fizycznego punktu widzenia płyty luminoforowe można używać tysiące razy, jednak należy uważać uszkodzenia mechaniczne warstwy luminoforu. Uszkodzenie warstwy luminoforowej eliminuje płytę IP, gdyż powstałe uszkodzenia będą widoczne na radiogramie, utrudniając prawidłową interpretację i ocenę radiogramu cyfrowego. Na rynku dostępne są płyty obrazowe o różnej grubości, nieostrości i czułości, normy określają kryteria prawidłowego ich doboru w celu zwiększenia prawdopodobieństwa wykrycia wad. Unikać należy używania systemów medycznych CR do zastosowań w NDT.
Zasada działania cyfrowych matryc detekcyjnych (Flat Panel Detectors lub Digital Detector Arrays -DDA) opiera się na konwersji przychodzących promieni rentgenowskich na ładunki elektryczne, które można odczytać elektronicznie.
W sprzedaży jest kilka rodzajów paneli detekcyjnych, w zależności od planowanego zastosowania należy się dobrze zastanowić jakie parametry panelu są dla użytkownika najistotniejsze i dokonać skalkulowanego wyboru. Panel detekcyjny jest specjalistycznym narzędziem definiowanym przez określone parametry, (typ ekranu scyntylacyjnego - converter x-ray, rozmiar pixela – pixel size, wielkość aktywnej części pixela – fill factor, rozmiar matrycy - pixel area, rozdzielczość przestrzenna – limiting resolution, zakres energetyczny- energy range, ochrona przed promieniowaniem – radiation hardness i wiele innych). Określenie własnych oczekiwań w stosunku do tego co oferuje dzisiejsza technologia pozwala dobrać odpowiednie narzędzie do naszych zastosowań a co za tym idzie uniknięcia rozczarowań. W naszej pracy często spotykamy się ze stwierdzeniami że „dana technologia nie działa”, najczęściej wynika to z faktu nieprawidłowego doboru narzędzia.
Generalnie zastosowanie radiografii cyfrowej w przemyśle przynosi wymierne oszczędności.
_6ec12ce9d5/Bez-tytulu-(3)_Bez_tytulu_(3)_6ec12ce9d5.png)
